۱۰راز خلاقیت و نوآوری در کسب و کار

تلاش‌های اقتصادی انسان همواره بر این اصل صورت گرفته است که حداکثر نتیجه از حداقل امکانات حاصل شود. برای رسیدن به این امر بشر نهایت تفکر خود را به کار گرفته است تا بتواند ضمن کمک در برطرف کردن نیازهای سایرین، وضعیت اقتصادی خود را نیز بهبود بخشد. یکی از پارامترهای اساسی برای رسیدن به موفقیت در هر زمینه کاری، داشتن تفکر خلاق و ایجاد نوآوری در کسب و کار است. خلاقیت باعث رشد و گسترش هر کسب و کاری خواهد شد. افرادی که در مسیر زندگی از خلاقیت برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کنند می‌توانند دریچه‌های تاز‌های از کار را به روی دیگران باز کنند و از این طریق مشتریان را جذب نمایند.

خلاقیت در لغت به معنای استفاده از تفکر برای خلق ایده یا مفاهیم تازه است. به کارگیری دو مفهوم خلاقیت و نوآوری در کنار هم می‌تواند دریچه تازه‌ای برای شروع کارآفرینی و توسعه کسب و کار باز کند. اما شاید هر ایده یا نظری نتایج لازم را برای پیشبرد هدف کسب و کار به همراه نداشته باشد. بنابراین لازم است تا افراد در ابتدا با روش‌های ایده پردازی و خلاقیت در کسب و کار آشنا شوند.

اهمیت خلاقیت و نوآوری در پیشبرد کسب و کار

طی دهه‌های گذشته، نوآوری و خلاقیت به مهارت مهمی برای دستیابی به موفقیت در اقتصادهای توسعه یافته تبدیل شده‌اند. از آنجایی که با رشد و گسترش جوامع مشکلات مدیریتی نیز چند برابر می‌شود، نیاز به روش‌های حل مسئله خلاقانه بیش از گذشته احساس می‌شود. خلاقیت و نوآوری دو مفهوم مکمل هستند. خلاقیت همراه با نوآوری است و همچنین هیچ نوآوری بدون خلاقیت ایجاد نخواهد شد. در حقیقت خلاقیت توانایی تولید ایده‌های جدید و منحصر به فرد است و نوآوری اجرای آن خلاقیت است. این موضوع در واقع معرفی یک ایده، راه حل، فرآیند یا محصول جدید است. خلاقیت نیروی محرکه نوآوری، نگاه به موضوعات از دیدگاه دیگر و آزادی محدودیت‌ها توسط قوانین و هنجارهای مکتوب یا نانوشته است.

لازمه کارآفرینی به کارگیری توام خلاقیت و نوآوری است. هیچ کار آفرینی بدون وجود خلاقیت شکل نخواهد گرفت. برای آن که شرکت‌ها یا هر کسب و کار جدید بتوانند خود را تا حد جهانی بالا بکشد، نیازمند به کارگیری خلاقیت و رو‌ش‌های مبتکرانه خواهد بود. امروزه به کارگیری نوآوری در حوزه مدیریت نیز بسیار موثر بوده است. بر همین اساس علاوه بر به کارگیری خلاقیت در تجارت و علوم مختلف، این موضوع مورد توجه مدیران نیز قرار گرفته است. به طوری که مسئله خلاقیت و نوآوری خود به یک رقابت تبدیل شده است. در واقع این مسئله همواره مطرح است که چه کسی می‌تواند بهترین و بیشترین تعداد ایده را تولید کند و کدام ایده‌ها قابلیت اجرایی و به کارگیری در حوزه‌های مختلف را خواهند داشت.

طی مصاحبات و مطالعات انجام شده بر روی افرادی که بیشترین منافع را با کارآفرینی در دنیا ایجاد کرده‌اند، روش‌هایی برای مدیریت تفکر خلاق و به کارگیری صحیح آن در تمامی حوزه‌ها عنوان شده است. بر اساس این مصاحبه‌ها مشخص شد که افراد معتقدند که شیوه‌های مدیریتی کسب و کار در عصر حاضر با روش‌های مدیریتی سنتی متفاوت هستند. در واقع در شیوه‌های مدیریتی نوین می‌توان مدیریت را در خدمت خلاقیت دانست و با مدیریت صحیح و اصولی خلاقیت آن را به یک شکوفایی مبدل کرد. در ادامه با ده نمونه راز خلاقیت و نوآوری در ایجاد کسب و کار آشنا خواهیم شد که همگی از تجربیات ارزشمند افراد در طی مسیر موفقیت حاصل شده است.

ده راز خلاقیت و نوآوری در کسب و کار

• سرمایه گذاری صحیح روی ذهن افراد:

  بر طبق این اصل اولویت اول رهبر در یک گروه درگیر کردن افراد مناسب، در زمان های مناسب و به میزان لازم در کارهای خلاقانه است. بر این اساس رهبران گروه و یا مدیران کسب و کار باید افرادی را برحسب توانایی در پیشبرد کسب و کار نوآورانه به کار بگیرند. به این مفهوم که کارمندان به جای آن که استراتژِی‌های سنتی را در روند کار اجرا کنند و نگاه بالا دست به زیر دست در روند کار وجود داشته باشد، افراد بتوانند در حطیه کاری مورد بحث نظرات و ایده‌های خود را به درستی بیان کنند. در واقع پروژه‌ها اولویت بندی شده و بر اساس توانایی به افراد واگذار شود و به نوعی مدیران مرکز کسب و کار نخواهند بود.

• توجه به ایده‌های برتر از همه رده‌ها:

  یکی از مهمترین اصول در حوزه خلاقیت در مدیریت کسب و کار، توجه به ایده همه افراد است. گاهی برخی از افراد ایده‌هایی در سر دارند که شاید هرگز مجالی برای شکوفایی آن پیدا نکرده‌اند. پس برای پیشبرد اهداف لازم است تا به ایده‌های برتر افراد در هر جایگاهی توجه کرد. به طوری که فیلیپ روزالدیل، بنیانگذار و رئیس آزمایشگاه Linden، ادعا می‌کند که به بسیاری از کارگران خود استقلال بزرگی می‌بخشد و میگوید بزرگترین موفقیت‌ها از طریق ابتکارات خود کارگران حاصل می‌شود.
  اسرائیل دروری استاد کالج مدیریت در اسرائیل و استاد دانشگاه ویلفرید لوریر کانادا، به صراحت خطرات ناشی از عدم توزیع مسئولیت‌های خلاقانه در سازمان را عنوان می‌کند. آن‌ها یک شرکت نوپای اینترنتی را مشاهده کردند که شکل جدید و پیچیده‌ای از گرافیک رایانه‌ای را از ابتدای تأسیس آن در سال ۱۹۹۶ تا سقوط آن، هفت سال بعد ارائه می‌دهد. اگر چه این مسئله در ابتدا بسیار مورد توجه قرار گرفت، اما موفقیت آن پایدار نبود و تنها پس از هفت سال دچار فروپاشی شد. این فروپاشی از این جهت حاصل شد که موفقیت شرکت تنها متکی به نبوغ بنیان گذار آن بود و در نهایت در پیشبرد کار با مشکلات فراوانی رو به رو شد.
  

• تشویق و ترغیب به همکاری در بین کارکنان:

  از ابتدای شروع یک فعالیت کاری، باید انرژی لازم و نیروی محرکه برای افرادی که در پیشبرد کار نقش دارند ایجاد شود. از طریق تشویق به همکاری در بین افراد و توجه به نظرات می‌توان نوآوری در کسب و کار را مدیریت کرد. سالهاست که روانشناسان به این نتیجه دست یافته‌اند که گوشزد کردن دائم به افراد برای این که چه کار انجام دهند، می‌تواند باعث خلل در روند کار شود. به همین علت است که تشویق همکاری و انتخاب افراد با روحیه کار تیمی بالا می‌تواند رسیدن به اهداف در کسب و کار را سرعت ببخشد.

• سوال کردن از دیگران:

  یکی از رازهای اصلی کسب موفقیت و دستیابی به خلاقیت در مدیریت کسب و کار سوال کردن است. واضح است که یک فرد از ابتدا در مورد همه مراحل کار آگاهی ندارد و تنها با سوال کردن می‌تواند ابهامات خود را برطرف کند. البته لازم است تا در هر مرحله از کار با سوالات جدید و چالشی ذهن خود را برای ایجاد خلاقیت در کار آماده کنیم. در واقع افرادی بیشترین پیشرفت را در کار خود خواهند داشت که خلاقانه‌ترین سوالات را در مورد کسب و کار مطرح نمایند.

• امتحان کردن خدمات یا محصولات را از خودمان شروع کنیم:

  مهمترین عامل موفقیت در کسب و کار این است که هر مدیر در هر جایگاهی خود را به جای مصرف کننده و مشتری قرار دهد و خدمات یا محصولات را تست نماید. این امر باعث می‌شود که فرد با نیاز مشتری آشنا شود و بتواند امکانات باکیفیت‌تری را در اختیار مشتریان قرار دهد. در واقع حفظ تعامل بین مدیران مجموعه و مشتری در هر مرحله‌ای از کار لازم و ضروری است.
  

• خارج شدن از حالت سکون و یکنواختی:

  جهان امروز ما با سرعت در حال تغییر و پیشرفت است. هر کسب و کاری که بخواهد در دور رقابت با بقیه باقی بماند، لازم است تا همواره ایده جدیدی برای ارائه داشته باشد. همان طور که عنوان کردیم نقش خلاقیت در کسب و کار بسیار حائز اهمیت است. به طوری که در مراحلی از کار لازم است بخشی از وقت صرف تفکر شود. این تفکر می‌تواند به منظور تغییر در محصولات یا خدمات قبلی و یا اضافه کردن موارد جدید به آن باشد. زمانی که برای تفکر صرف می‌شود نه تنها کار را با اختلال مواجه نمیکند، بله می‌تواند به عنوان نقطه‌ای برای جهش کسب و کار نیز شناخته شود.

• ذهن خود را به روی چشم اندازهای جدید باز کنید:
  

  برای گسترش کسب و کار خود لازم است تا ذهن خود را به یک نقطه خاص معطوف نکنید. امروزه جهان از حالت انزوا خارج شده است و تمامی حوزه‌ها با قرارگیری در کنار هم به سوی هدفی خاص حرکت می‌کنند. به این مفهوم که مرزهایی که در گذشته بین رشته‌های مختلف وجود داشت برداشته شده است. به همین علت لازم است در هر زمینه کاری امکان ورود سایر رشته‌ها به کار خود را فراهم کنیم تا بتوان پیشرفت کار را با سرعت بالاتری مشاهده کرد.
  

• پذیرش ابهام و رویکرد عملگرایانه:

  قبل از هر چیز لازم است بدانیم که برای ورود به هر کار در ابتدای راه و در طول مسیر ابهاماتی وجود دارد. این امر در مورد همه افراد صادق است. هیچ یک از کسب و کارها از همان ابتدا نمیدانستند قرار است در طی مسیر با چه مسائلی رو به رو شوند؛ بنابراین لازم نیست که افراد در همان ابتدا همه چیز را بدانند این تفکر باعث می‌شود که هیچگاه برای شروع اقدام نکرد. پس با پذیرش ابهامات و رویکرد عملگرایانه می‌توان پیشبرد کار را تسریع کرد.

• آشنایی با فرهنگ افراد در بازار هدف و شناخت نیازها:

  برای عرضه محصول یا خدمات شناخت نیازهای افراد در بازار هدف در پیشبرد کسب بسیار مهم و حائز اهمیت خواهد بود. محصولات و یا خدمات ارائه شده باید متناسب با بازار هدف ارائه شوند تا بتوانند بازار فروش خود را در بین افراد پیدا کنند.

کارآفرینی کم هزینه از منزل

یکی از روش‌های نوآورانه در ایجاد یک کسب و کار خلاق، شروع کسب و کار از منزل است. با توجه به شرایط اقتصادی حال حاضر و همچنین شیوع ویروس کرونا اهمیت مشاغل خانگی چندین برابر شده است. همچنین می‌توان با سرمایه‌های اندک موجبات درآمدزایی قابل توجه را فراهم کرد. به طوری که کارآفرینی در منزل برای آقایان و خانم‌ها به یک امر رایج تبدیل شده است. بستر فضای مجازی و اینترنت امکانات بسیار مناسبی برای کسب درآمد در منزل را فراهم نموده است.

برای ایجاد یک فضای کارآفرینی هر چند کوچک لازم است تا افراد در وهله اول توانایی‌های خود را مد نظر قرار دهند. کمک گرفتن از افراد متخصص نیز باعث می‌شود تا پایه‌های کسب و کار با اطمینان بیشتری شکل گیرند. در طی این روند مهارت‌های لازم باید فرا گرفته شود و امکانات اولیه برای شروع کار نیز در دسترس قرار گیرد. بسیاری از تجارت‌های بزرگ امروز ابتدا از منزل آغاز شده‌اند. کاهش هزینه‌های رفت و آمد، کاهش هزینه‌های اجاره بها، صرفه جویی در وقت و … از مزایایی هستند که کار در منزل برای افراد در پی خواهد داشت. به لطف از فن‌آوری‌های در حال پیشرفت مانند Skype ،Slack ،Zoom ،Google Hangouts و برنامه‌های احراز هویت و رایانش ابری – بدون ذکر پیام کوتاه و ایمیل – دیگر لازم نیست تمام وقت در یک دفتر باشید تا به عنوان عضو موثری از یک تیم شناخته شوید. یکی از مزیت‌‌های مشاغل خانگی این است که در صورت بروز یک فاجعه طبیعی یا مصنوعی، نیروی انسانی توزیع شده در وضعیت بهتری برای ادامه فعالیت‌ها قرار دارد، حتی اگر برخی از افراد گروه آفلاین باشند.

بهره‌گیری از قوه خلاقیت و نوآوری همواره به عنوان راهی مطمئن برای رسیدن به موفقیت شناخته شده است. تحریک خلاقیت و کشف ناشناخته‌ها منجر به افزایش بهره وری هر سازمان می‌شود. تشویق کارمندان برای تفکر خارج از چارچوب و دادن وقت و منابع به آن‌ها برای کشف زمینه‌های جدید برای ایده‌های نوآورانه، راه حلی مقرون به صرفه در تجارت محسوب می‌شود. خلاقیت روند حل مشکلات را بهبود می‌بخشد. فرقی نمی‌کند که ما در مورد تدوین یک استراتژی جدید یا یک روش ابتکاری برای پیشبرد مسائل صحبت میکنیم. حل خلاقانه مسئله، همان کلیدی است که هر کسب و کاری در تلاش است تا به آن دست یابد.

یکی از روش‌های کارآفرینی خلاقانه، استفاده از روش‌های نوین و بهره گیری از پتانسیل‌های اینترنت است. این امر در بسیاری از مواقع در بستر خانه محقق می‌شود. به طوری که سودآوری و کسب درآمد در منزل با پیشرفت چشمگیری در سالیان اخیر مواجه شده است. البته توصیه می‌شود که در خانه نیز فضای کار به صورت مجزا از فضای استراحت در نظر گرفته شود تا بتوان بهره وری کار را به میزان قابل توجهی افزایش داد.