انواع شرکت های تجاری ویژه کسب و کارهای کوچک

اگر شما جزئی از کسب و کارهای کوچک هستید، حتما بعد از راه‌اندازی و تیم سازی نیاز به تبدیل آن به  ثبت یک شرکت تجاری دارید. در ابتدای تصمیم گیری در این مسیر ضروری است با انواع شرکت‌ های تجاری آشنا شوید. بدین شکل قادر خواهید بود متناسب با نوع فعالیت و خواسته‌های خود شکل حقوقی مناسبی به بنگاه اقتصادی خود دهید. ساختاردهی حقوقی یک کسب و کار کوچک عامل مهمی در رفع اختلاف‌های احتمالی بین اعضای تیم و مشخص کننده حدود وظایف، مسئولیت‌ها و سود دریافتی از فعالیت است. ضمن اینکه این موضوع منجر به فراهم آوردن امکان عقد قراردادهای معتبر و توسعه فعالیت می‌شود. به طور کلی سه نوع ثبت شرکت برای کسب و کارهای کوچک متداول تر است، شرکت سهامی خاص، شرکت با مسئولیت محدود و شرکت تعاونی می‌باشد اما در این مقاله سعی داریم تا پکیج کاملی در خصوص انواع شرکت‌ های تجاری را ارایه دهیم تا در صورت تصمیم‌گیری‌های حقوقی در قالبی بزرگتر، اطلاعات پایه در این خصوص در اختیار شما باشد.

۱-شرکت سهامی خاص

در این شرکت، سرمایه به صورت سهام در اختیار اعضا قرار می‌گیرد و هر شخص بر اساس سهام خود دارای مسئولیت و حق رای است. سرمایه مورد نیاز برای راه‌اندازی و توسعه شرکت سهامی خاص به طور کامل توسط سرمایه‌گذاران تامین می‌شود. حداقل تعداد افراد برای ثبت این شرکت، سه نفر است. اغلب کسب و کارهای کوچک و بخصوص استارتاپ‌هایی که سرمایه‌گذارانی در تیم خود دارند این نوع شرکت را ثبت می‌کنند. توجه داشته باشید که سهام این شرکت‌ها قابل عرضه در بازار بورس نمی‌باشد.

۲-شرکت سهامی عام

این  نوع شرکت عموما برای انجام فعالیت‌های عام المنفعه و بزرگ مثل استخراج معدن، تجارت با سایر کشورها، راه‌اندازی کارخانجات و اموری که نیاز به سرمایه‌ای بسیار بیشتر از سرمایه شخصی دارند تشکیل می‌شود. حداقل تعداد سهامداران در این شرکت نیز نمی‌تواند کمتر از ۵ نفر باشد و مسئولیت آنها محدود به مبلغ سرمایه آنهاست. نکته اصلی در شرکت سهامی عام این است که بخشی از سرمایه از طریق فروش آن به مردم عادی غیر از موسسان تامین می‌شود. یعنی عموم مردم می‌توانند تامین کننده سرمایه آن باشند. سهام شرکت سهامی عام بر خلاف شرکت سهامی خاص قابل عرضه در بورس است.

۳- شرکت با مسئولیت محدود

یکی دیگر از متداولترین شرکت‌ های تجاری برای کسب و کارهای کوچک شرکت با مسئولیت محدود است. شرکتی که برای امور  تجاری بین حداقل شرکای ۲ نفر و حداقل سرمایه یک میلیون ریال تشکیل می‌شود. در این نوع شرکت تجاری موضوعی به نام سهام وجود ندارد و هر نفر به اندازه سرمایه‌ای که برای شرکت آورده است (سهم الشرکه) مسئول دیون و تعهدات خود است. سهم الشرکه تعریف شده مانند اوراق تجاری قابل انتقال نیست.

۴- شرکت تعاونی

هر چند طبق تعریف الزاما در دسته انواع شرکت ‌های تجاری نیستند با این حال بسیاری از کسب و کارهای کوچک و خانگی فعالیتی در این قالب را بخصوص در حوزه تولید به خود اختصاص می‌دهند. معمولا افراد شرکت تعاونی را برای رفع نیازمندی‌های مشترک و بهبود وضعیت اقتصادی از طریق کمک متقابل با یکدیگر تشکیل می‌دهند و فعالیت هر یک از اعضای تعاونی سرمایه شرکت را تشکیل می‌دهد. حداقل تعداد اعضا در این شرکت برای ثبت تاسیس ۷ نفر است.

از دیدگاه عملکردی دو نوع شرکت تعاونی تولیدی و توزیعی وجود دارد. در نوع تولیدی هدف اشتغال اعضای تعاونی در امور مختلف تولیدی نظیر کشاورزی، دامداری، شیلات، صنعت و معدن و ….است و می‌تواند در قالب تعاونی‌های روستایی، عشایری فعالیت داشته باشد. شرکت تعاونی توزیعی هم در امور مربوط به تهی و توزیع کالا، مسکن، خدمات و نیازمندی‌های اعضا فعالیت می‌کند.

از لحاظ عضویت هم دو دسته شرکت تعاونی عام و خاص وجود دارد. شرکت تعاونی عام عضویت برای همه آزاد است اما در نوع خاص برای دسته به خصوصی از افراد به عنوان مثال کشاورزان، زنان یا دانشجویان و …تشکیل می‌شود.

ثبت شرکت‌های تعاونی نیاز به کسب مجوز از اداره کار و تعاون استان مربوط و سپس انجام مراحل در اداره ثبت شرکت‌ها دارد.

۵- شرکت تضامنی

شرکتی که اعتبار و شخصیت شرکا در آن بسیار حایز اهمیت است. در صورت بروز مشکل هر یک از شرکا مسئول دیون و تعدات شرکت است. یعنی اگر بدهی در شرکت وجود داشته باشد، طلبکار می‌تواند از هر یک از شرکا طلب خود را درخواست کند. به همین دلیل انتخاب شرکا و اعتبار آنها در تاسیس این نوع شرکت باید بسیار مورد توجه قرار گیرد.

۶-شرکت مختلط غیر سهامی

این نوع، ترکیبی از شرکت تضامنی و مسئولیت محدود است بدین شکل که برخی اعضا و شرکای آن دارای مسئولیت تضامنی و پرداخت بدهی‌های شرکت هستند و دیون عده‌ای دیگر صرفا محدود به آورده آنهاست. اعضایی که مسئولیت تضامنی ندارند، حق اداره شرکت  را ندارد و جزو وظایف آنها محسوب نمی‌شود.

۷-شرکت مختلط سهامی

این نوع، ترکیبی از شرکت تضامنی و سهامی خاص است. یک یا چند نفر از شرکا مسئولیت تضامنی و اعضای دیگر سهامدار هستند و به اندازه سهمشان دارای مسئولیت هستند. سرمایه شرکت به سهام تقسیم می‌شود و اعضای سهامدار حق مدیریت و اداره امور شرکت را ندارند. این مسئولیت صرفا بر عهده شرکای ضامن است.

چگونه شرکت ثبت کنیم؟

اگر شما هم به عنوان یکی از کسب و کارهای کوچک بدنبال ثبت آن هستید، پس از انتخاب نوع شرکت، نیاز است به منظور تاسیس و ثبت رسمی آن به وب سایت اداره ثبت شرکت‌ها به آدرس www.sherkat.ssaa.ir مراجعه و به صورت اینترنتی موارد و فرم های مربوط را تکمیل و سپس مدارک را طبق موارد اعلامی در سایت به این اداره ارسال نمایند. بخش “خدمات اطلاع رسانی” در این وب سایت راهنمای لازم برای ثبت و همچنین مدارک مورد نیاز و قوانین و مقررات مربوط را در اختیارتان قرار می‌دهد. لازم است توجه داشته باشید برخی شرکت‌ها مانند شرکت های تعاونی همان طور که گفته شد در ابتدای کار نیاز به اخذ مجوز لازم و ارسال مدارک لازم از اداره کار و تعاون استان مربوط را دارند. پس از ثبت شرکت نیاز است با یک مشاوره مفید، سایر مسائل حقوقی کسب و کار خود را نیز مورد بررسی قرار دهید.